Kılıçdaroğlu, yangın bölgesinden Erdoğan’a seslendi: Kendine 13 uçak alacağına, 12 tane yangın söndürme uçağı alsaydın

Manavgat’ta orman yangınının yarattığı tahribatı inceledikten sonra açıklamalarda bulunan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Var olan sistemin Türkiye’yi nereye getirdiğini hep beraber görüyoruz. Her olay çıktığında sanki yeniden çıkmış gibi kabul ediyorlar" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'a seslenen Kılıçdaroğlu, "Kendine 13 uçak alacağına, 12 tane yangın söndürme uçağı alsaydın. 19 yıldır iktidardasın. Her yıl bir tane yangın söndürme uçağı alınsa, bugün 19 tane yangın söndürme uçağımız olacaktı” diye konuştu.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye'de birçok noktada meydana gelen depremlerin ardından ilk ziyaretini Antalya Manavgat'ta gerçekleştirdi. Kılıçdaroğlu, orman yangınının yarattığı tahribatı inceledikten sonra Antalya Büyükşehir Belediyesi Kriz Merkezi’nde basın açıklaması gerçekleştirdi. Kılıçdaroğlu'nun açıklamalarından satırbaşları şöyle:

“İKTİDARIN EN BÜYÜK ZAAFI BU”

* Öncelikle bölgenin, en azından bir afet bölgesi ilan edilmesi lazım. Olayın boyutları umarım daha fazla derinleşmez. Her yıl mutlaka orman yangınları çıkar. Her yıl mutlaka bir şekliyle bir bölgede sel olur. Şöyle veya böyle, belli aralıklarla da olsa depremi de yaşarız.

* Ama sanki bunları ilk kez yaşıyormuşuz gibi sıfırdan önlem almaya çalışırız. Türkiye'yi yöneten iktidarın en büyük zaafı da bu. Bir planlama, bir öngörü söz konusu değil. Dün, Türk Hava Kurumu ile görüşmek istedim. Türk Hava Kurumu, Cumhuriyet ile yaşıt olan bir kurum.

* Size bazı rakamlar vereceğim ve emin olun vereceğim rakamları devleti yönetenler bilmiyorlar. Bilmedikleri içindir ki zaten önlem almayı bilmiyorlar.

“THK'NIN 2002'DE 19 UÇAĞI, 19 PİLOTU VARDI”

* Olay oluyor, yangın oluyor, can kaybı oluyor, mal kaybı oluyor, konvoylar halinde bakanlar geliyor… Peki kardeşim niye önlemi zamanında almıyorsunuz siz? Her yaz yangın oluyor, pekçok ülkede oluyor. Türk Hava Kurumu'nun 2002'de, yangınları söndürmek üzere 19 uçağı vardı, 19 pilotu vardı.

* Bu uçaklardan dördü İstanbul'da, dördü İzmir'de, dördü Çanakkale'de, dördü Edremit'te bekliyor. Üç uçakta havada sürekli seyir halinde, yangın çıkarsa hemen müdahale etmek için. 2002'de 19 tane pilot, 19 tane de yangın söndürme uçağımız varken neden şimdi yok? Nereye gitti bu uçaklar?

“HER YIL YANGIN OLUR AMA BEYLERİN ENVANTERİNDE YANGIN SÖNDÜRME UÇAĞI YOK”

* Bana şu örneği, bir Allah'ın kulu çıkıp anlatsın: Yangını söndürmek için ihaleye çıkılır mı ya… Yangın var, ‘Efendim ihaleye çıktık.' Bakan şunu söylüyor: ‘Yangın söndürme uçağı envanterimizde yok' diyor. Sorumsuzluğa bakar mısınız Allah aşkına! Her yıl orman yangını olur ama beylerin envanterinde yangın söndürme uçağı yok.

* Kardeşim 19 yıldır iktidardasın. Her yıl bir tane yangın söndürme uçağı alınsa, bugün 19 tane yangın söndürme uçağımız olacak. Şimdi ben bunları söyledim diye kızıyorlar. Ama ben bunları söylemek zorundayım. Ben devleti tanıyorum ama devleti yönetenler devleti tanımıyorlar.

“ESKİDEN DEVLET GÖREVİNİ YAPIYORDU”

* 2002'de 176 bölgede orman yangını çıktı. Türk Hava Kurumu derhal müdahale etti, 176 bölgede orman yangını çıktığından kimsenin haberi bile olmadı. Çünkü devlet görevini yapıyordu. Yangın başladığı andan itibaren müdahale ediyorlardı, uçaklar vardı, pilotlar vardı, hemen müdahale vardı. (Şimdi) Bunların hiçbirisi yok. Bizim ormanların yüzde 98'i, yüzde 99'u kayalıklarda, vadilerde, koylarda.

* Yani insanın yangını söndürmek için ulaşamayacağı veya araçların ulaşamayacağı yerlerde. Buna ancak havadan müdahale ederisiniz. Onun için de yangın söndürme uçaklarının olması lazım. Helikopterlerin de kendine göre riskleri var. Pervane döndüğü zaman çam kozalaklarını daha da uzağa itiyor ve yangını büyütüyor aslında.

“THK'YI ESKİ GÖRKEMLİ GÜNLERİNE KAVUŞTURUN”

* Devleti tanıyan, devleti bilen bir kişi olarak hükümete samimi çağrıda bulunuyorum. Türk Hava Kurumu'nu yeniden eski görkemli günlerine kavuşturun. Türk Hava Kurumu'nun devletin ihalesine girmesine gerek yok. Bu konuda gerekirse bir yasal düzenleme yapılsın.

* Versinler kanun teklifini, biz de ‘evet' diyeceğiz. Onlar vermiyorsa biz verelim, ‘evet' desinler. Yangın söndürme olayı yıllık ihalelerle yapılmaz. Dünyanın hiçbir ülkesinde de böyle bir garabet yoktur. 10 yıllık, 15 yıllık yaparsınız, ona göre insanlar uçaklarını alırlar.

“HER OLAY ÇIKTIĞINDA SANKİ YENİDEN ÇIKMIŞ GİBİ KABUL EDİYORLAR”

* Buradan (bu noktadan) Türkiye'nin çıkması lazım. Var olan sistemin Türkiye'yi nereye getirdiğini hep beraber görüyoruz. Her olay çıktığında sanki yeniden çıkmış gibi kabul ediyorlar. Sel geliyor, sanki ilk defa bu sene sel geldi diye görüyoruz veya öyle anlatıyorlar.

* Yangın oluyor, sanki Türkiye'de ilk kez orman yangını oluyor… Ya bugüne kadar hep oldu… Günlerdir çözülmüyor. Nerede uçaklar? İHA'ların da süratle devreye konulması lazım. Yaz aylarında bu böyledir, bu gerçeği görmesi lazım devleti yönetenlerin. Ama devleti yönetenler bu gerçeği görmüyorlar. Kendine 13 uçak alacağına, bir tane yeter kardeşim ya, 12 tane de yangın söndürme uçağı alsaydın.

Adana’dan Muğla’ya kadar sahil şeridimiz alev topuna döndü. Rusya’dan kiralanan üç yangın söndürme uçağı ile yapılan müdahale yetersiz kaldı. THK’nın uçakları ise 3 yıldır hangarda çürüyor.

Türkiye'de dün Antalya'nın Manavgat ilçesinin yanı sıra Adana, Osmaniye, Muğla'nın Datça, Milas, Köyceğiz ile Marmaris ilçeleri, Kocaeli, Mersin, Elazığ, Hatay, Kırıkkale, Kayseri, Kütahya, Aydın'ın Didim, Antalya'nın Alanya ve Ankara'nın Polatlı ilçelerinde orman yangınları çıktı. Bu yangınların bir kısmı söndürüldü. Bir kısmı ise özellikle Adana ve Mersin'de mahallelere kadar ulaşıp evlere zarar verdi.

Türk Hava Kurumu'nun 6 yangın söndürme uçağı hangarda çürürken, yangınlara Rusya'dan 153 gün için 203 milyon liraya kiralanan 3 yangın söndürme uçağı ile müdahale edildi.

ÜÇ YILLIK İNAT

THK’nın hazır uçaklarını kullanmamakta direnen Türkiye, 3 yıldır orman yangınlarıyla havadan mücadelede planladığı kadar uçak bulamıyor. 2019 yılında hiç uçaksız bir sezon geçiren Türkiye büyük kayıplar vermişti. Geçtiğimiz yıl Bakanlık 4 uçak için ihaleye çıktı ancak 2 uçak tedarik edebildi. Bu yıl da 5 uçak için ihale yapıldı ancak sadece 3 tane bulunabildi.

Bakanlık, yaz döneminde yaşanacak orman yangınlarıyla mücadele için 5 amfibik uçak kiralamak üzere ilk ihaleyi 29 Ocak’ta düzenledi ancak çok yüksek teklifler geldiği gerekçesiyle iptal etti. 9 Mart’ta ihale yenilendi. İhalenin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya’da bizzat Putin’le incelediği, Bakan Bekir Pakdemirli’nin test ettiği Beriyev-200 tipi Rus uçaklarını getirecek firmaya verildiği ortaya çıktı.

İhaleye 4 firma ve ortaklık katıldı ancak anlaşılmaz şekilde en pahalı teklifi veren ihaleyi aldı. İhale Türk Hava Kurumu ile CMC iş ortaklığına verildi. Ortaklığın getireceği 3 uçağa, 1 Haziran-31 Ekim arasındaki 153 gün için toplam 203 milyon TL ödeme yapılacaktı.

TÜRKİYE 40 GÜN UÇAKSIZ KALDI

Ancak büyük bir sorun yaşandı. 1 Haziran’da gelmesi gereken uçaklar gelmedi. THK’nın uçakları Ankara Etimesgut’ta yatarken, Türkiye yangın sezonuna uçaksız girdi. Antalya'da, Datça'da, Artvin'de, Manisa'da, Mersin'de, Osmaniye'de, Pamukkale'de, İzmir'de ormanlar alev alev yandı. Elazığ'daki yangın 5-6 gündür devam etti. Ancak Türkiye bir tek yangın uçağı dahi tedarik edemedi. İlk uçağın gelmesi Temmuz ayı ortasını buldu. En az 40 gün boyunca hektarlarca orman kül oldu.

AZERİ İŞ İNSANI

THK'nın sadece işletme ruhsatı ve uçakların bakımına destek olup küçük bir komisyon alacağı ama asıl gelirin, CMC Savunma Sanayi A.Ş. tarafından tahsil edileceği belirtiliyor.

Geçtiğimiz yıl aynı firmadan kiralanan Beriyev 200 tipi aynı 2 uçağa 120 gün için 84 milyon TL kira ödenmişti. Her bir uçağın günlük kiralama bedeli 350 bin lirayı aşıyordu.

Bu yıl ise kiralanan 3 uçağa 153 gün için 203 milyon 107 bin lira ödenecek. Her bir uçak için kiralama maliyeti 67.7 milyon lira olacak. Yani günlük kira bedeli bir yılda 350 bin liradan 442 bin TL’ye çıktı. Fark yüzde 26’yı buldu.

THK KENDİ UÇAKLARIYLA KATILAMIYOR

Yaklaşık 30 yıl orman yangınlarıyla başarıyla mücadele eden THK, iki yıldır kendi uçaklarıyla ihalelere katılamıyor. THK’nın elindeki uçaklar 4 bin 900 litre su kapasiteli ancak iki yıldır şartnameye minimum 5 bin litre şartı konuluyor. 100 litre bahane edilerek yerli imkan çöpe atılıyor.