Yüzyılın kabusu koronavirüs salgınındaki yeni şok dalgaları kıtalararası paniğe yol açmaya devam ediyor. Danimarka'dan sonra Avrupa ülkeleri ve ABD'de de görülen Cluster-5 virüsüne dair yeni bilgiler ortaya çıkarken uzmanların korkutucu uyarıları peş peşe geliyor.

Dünyaya diz çöktüren koronavirüs salgını, önlenemez şekilde yayılmaya devam ediyor. Dünya genelinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında tespit edilen toplam vaka sayısı 69 milyonu aştı.

Virüsten en kötü etkilenen ülkeler sıralandığında, ABD'nin başı çekerken, onu Hindistan ve Brezilya takip ediyor. Vaka sayısında her gün yeni rekor kıran Rusya da virüsün vurduğu dördüncü ülke olarak öne çıkıyor.

Dünya genelinde yeni tip koronavirüs vaka sayısı 70 milyona yaklaşırken, virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyon 569 bini aştı. İyileşenlerin sayısı ise 47 milyon 783 bine ulaştı.

En fazla vaka ve ölümün görüldüğü ABD ve Hindistan'da enfeksiyonlardaki önlemez artış sürerken, Avrupa'da da ikinci dalga etkisi sağlık sistemini tehdit eden ciddi boyutlara ulaştı.

DANİMARKA'DA BAŞLADI, GİTTİKÇE YAYILIYOR 

Danimarka'dan yayılan mutasyona uğramış virüs şok etkisi yaratırken, uzmanlar uyarı üzerine uyarı yaparak dünyanın ikinci bir kaosla daha mücadele etmesinin çok zor olacağının altını çiziyor.

Dünyanın en büyük vizon kürkü üreticisi Danimarka'daki çiftliklerde ortaya çıkan vakaların ardından vizon çiftliklerinde bulunan yaklaşık 17 milyon hayvanın öldürüldü. Ancak dehşet bununla sınırlı kalmadı.

O EYALETE DE SIÇRADI 

ABD'den tüyler ürperten bir haber daha geldi. Oregon'daki bir vizon çiftliğindeki işçiler, koronavirüsle temas ettikleri için karantinaya alındı. Çünkü CNN International'ın son dakika olarak duyurduğu haberine göre, çiftlikteki vizonlar eyalette enfekte olan ilk hayvanlar oldu.

Hayvan hakları savunucuları yetkilierin salgını duyurmaka bilinçli olarak geç kaldığını ileri sürüyor. Daha önce ülkede Michigan, Wisconsin ve Utah'taki çiftlikleri hayvanların enfekte olduğu olrtaya çıkmıştı.

Oregon vizonlarda virüe rastlann dördüncü eyalet oldu. Oregon'daki yetkililer, vizondan alınan on numunenin hepsinin pozitif olduğunu söyledi. Virüsün kaç kişiye bulaştığına dair bir açıklama yapılmadı.

Oregon Tarım Bakanlığı sözcüsü Andrea Cantu-Schomus, sağlık gizlilik kurallarını gerekçe göstererek, çiftliğin nerede olduğunu veya kaç işçinin testinin pozitif çıktığını söylemeyi reddetti. Ancak, "Çiftlikte yaklaşık 12 bin hayvan var" dedi.

İLK BELİRTİ 19 KASIM'DA 

Oregon; Wisconsin, Utah ve Michigan'dan sonra ülkenin dördüncü en büyük çiftlik vizon endüstrisine sahip. Diğer üç eyalette de vizon çiftliklerinde salgın görüldü.

Tarım Bakanlığı sözcüsü Andrea Cantu-Schomus, ilk kez 19 Kasım'da çiftlikteki hayvanlarda virüs belirtisi görüldüğünü söyledi. ABD Tarım Bakanlığı'na göre, şu anda ülkedeki vizon dahil hayvanların virüsün insanlara bulaşmasında önemli bir rol oynadığına dair hiçbir kanıt yok.

BİR ÜLKEYE DAHA SIÇDARI 

Korkutan bir açıklama da Kanada'dan geldi. Ülkede en batıdaki eyalet olan Britanya Kolumbiyası'ndaki Fraser Vadisi bölgesinde bulunan bir çiftlikte, hem işçiler hem de vizonlarda virüs görüldü.

Yetkililer, ülkede şimdiye dek tek bir çiftlikte salgın görülmesinin, "gösterilen özenin bir işareti olduğunu" ileri sürdü.

İsmi açıklanmayan vizon çiftliği, test edilen hayvanlardan alınan beş örneğin de pozitif çıkmasının ardından karantina altına alındı.

Önceki gün Fraser'dan bir sağlık yetkilisi, tesisteki sekiz kişide de virüs çıktığını duyurdu. Eyaletteki baş veteriner hekimi Dr. Rayna Gunvaldsen, vizon üreticilerinin virüse karşı ekstra önlemler alma konusunda "çok proaktif" davrandıklarını söyledi.

Dr. Rayna Gunvaldsen, mevcut karantina emrinin, hiçbir hayvan veya ürünün, salgından etkilenen çiftlikten çıkamayacağı anlamına geldiğini ekledi.

Veteriner hekim, "Karantina emri, bu virüsün çiftlikten başka yerlere bulaşma riskini kontrol altında tutuyor ancak salgın hayvanlar için bir risk oluşturuyor. Dolayısıyla şu anda hayvan sağlığı açısından bakıldığında, bir itlafın bir faydası olmayacak." ifadelerini kullandı.

VİZONLAR MEZARDAN ÇIKTI 

Geçen hafta ise Danimarka'dan ürkütücü haberler gelmişti. Danimarka'da koronavirüs itlafının bir parçası olarak öldürülüp gömülen ölü vizonlar mezarlarından çıkmaya başladı. Vizonların cansız ve çürümekte olan cansız bedenleri, gazla dolduğu için gömüldükleri sığ çukurlardan toprağın üzerine çıktı.

Milyonlarca vizonun itlaf edildiği bölge olan batı Jutland'da polis, yetkililerin enfeksiyon riski olmadığı konusunda ısrar etmeleri üzerine hayvanları yeniden gömmek için alelacele olay yerine gitti.

Ulusal polis sözcüsü Thomas Kristensen devlet televizyonunua yaptığı açıklamada, "Vücutlar çürürken gazlar oluşabilir" dedi ve bunun cesetlerin genişlemesine sebep olabildiğini söyledi.

15-17 milyon vizonun bulunduğu tahmin edilen ülkede şu ana kadar 10 milyon vizonun itlaf edildi. Çürüme aşamasındaki cesetlerin toprak üstüne çıkması, çevredeki toprağa yüksek seviyelerde fosfor ve nitrojen salınabileceği konusunda endişelere yol açtı.

Bu nedenle, ülkede şimdi de milyonlarca vizonun gömüldükleri toplu mezarlardan çıkarılıp yakılması gündeme geldi. Bu nedenle, ülkede şimdi de milyonlarca vizonun gömüldükleri toplu mezarlardan çıkarılıp yakılması gündeme geldi. Danimarkalılar ölü hayvanların fotoğraflarını zombi vizon etiketi kullanarak sosyal medyada paylaşarak, hükümete tepki gösterdi.

Yerel medya, hayvanların göllere ve yer altı su rezervlerine çok yakın gömüldüğünü ve bu da içme suyu kaynaklarının kirlenmesi korkusuna yol açtığını bildirdi.

"ENDİŞE VERİCİ BULUYORUM" 

Danimarka Su Kurulu'ndan Susan Münster, Danimarka gazetesi Jyllands Posten'e yaptığı açıklamada, "Bunun sonuçlarını kimse tam olarak bilmiyor gibi görünüyor" dedi ve ekledi: "Endişe verici bulduğumu itiraf etmeliyim." Politikacı Leif Brogger de aynı gazeteye yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Yetkililer çevremizle oynuyor ve onu çöplük olarak kullanıyor."

Danimarka Çevre Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bu alışılmadık olayın "çürüme sürecine bağlı geçici bir sorun" olduğunu belirtilerek, bölgenin "hayvanlar ve insanlar için olası sorunlardan kaçınmak için" bir çit kurulana kadar günde 24 saat izleneceğini aktardı.

Ortaya çıkan yeni fotoğraflar ve videolar, Danimarka'da sosyal medyayı heyecanlandırdı. Danimarkalılar, sosyal medyada olayla ilgili yorum yaparken "vizon zombiler" ifadesini kullandılar, ve 'yakında bununla ilgili filmler çekecekler' diyerek şakasını yaptılar.

POLONYA'YA DA SIÇRADI 

Polonya'da da vizon çiftliğinde çalışan 18 kişide koronavirüs tespit edilmesi hem ülkede en dünyada endişe yarattı. Sağlık yetkilileri ve veterinerler ilk araştırmalarında, çiftlik çalışanlarına koronavirüsün hayvanlardan bulaştığı kanaatinde olmadıklarını bildirdi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ABD, İtalya, Hollanda, İspanya, Polonya, Fransa ve İsveç'teki çiftliklerde yetiştirilen vizonlarda da koronavirüs çıktığını resmen açıkladı.

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), koronavirüsün vizonlar ve insanlar arasında yayılmasını engellemek için yeni bir kılavuz yayınladı. ECDC'nin dün açıkladığına göre, kürk çiftliğinde meydana gelebilecek enfeksiyonlar, 'virüsün vizonlarda daha hızlı mutasyona uğrayabileceği' anlamına geliyor.

Virüsün zamanla değişikliğe uğraması ve mutasyonların ortaya çıkması normal kabul ediliyor. Ancak virüsün insanlardan hayvanlara ya da hayvanlardan insanlara geçişi özellikle endişe verici bulunuyor.

Danimarka'da şimdiye dek 214 kişinin çiftlikte bulunan vizonlarla ilişkili SARS-CoV-2 varyantlarına sahip olduğu belirlenmişti. Bunlardan 12'si benzersiz bir varyasyona sahipti. 'Cluster 5' olarak adlandırılan bu virüsün, hem vizon hem de insanlarda nötralize edici antikorlara karşı orta derecede azalmış bir duyarlılığa sahip olduğuna inanılıyor.

Danimarka'da bulunan en az 216 kürk çiftliğinin koronavirüs ile enfekte olduğuna inanılıyor. Dünyanın en büyük vizon kürkü üreticisi Danimarka'da yeni tip virüs 200'ü aşkın insana ve diğer hayvanlara bulaştı.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, mutasyona uğramış virüsün, geliştirilmekte olan Covid-19 aşılarının etkinliği için tehlike oluşturduğunu açıkladı. Başbakan Frederiksen, "Durum çok çok ciddi. Virüs vizonlarda mutasyona uğradı ve insanlara geçti. Danimarka'da çiftliklerdeki tüm vizonlar uyutulacak. Damızlık vizonlar da dahil. Bu zorunlu bir karar. Kendi nüfusumuza karşı büyük bir sorumluluğumuz var, ancak şu anda bulunan mutasyonla, dünyanın geri kalanı için de daha büyük bir sorumluluğumuz oluştu” dedi.

Resmi olarak 'Cluster-5 virüs' olarak adlandırılan yeni koronavirüsün görüldüğü vizonların itlafına Danimarka'da kasım itibariyle başlandı. AP ve Reuters'ın dünyaya servis ettiği fotoğraflarda, itlaf edilen hayvanların kepçelerle dev çukurlara gömüldüğü görülüyordu.